Historia konsol w Polsce

PRL

Pong: Niedostępność konsol z zachodu sprawiła że Polacy sami musieli stworzyć sprzęt na wzór występujących za granicami Polski konsol Pong. Pierwszymi próbami były GTV-881 (produkowany przez Unimor) i GEM-1 (wyprodukowany w 1978 przez Mera-Elzab) jednak były one obecne w próbnych seriach. Pierwszą wydaną konsolą był TVG-10 produkowany przez Elwro . Próbna seria pojawiła się w 1978 a w latach 1979-1981 wyprodukowano około 10 tysięcy sztuk. W tym też roku Ameprod przejął produkcję i do 1984 roku produkował konsole. W sumie sprzedano około 100 tysięcy sztuk.W latach 80-tych coraz więcej konsol typu Pong dotarło do Polski. Były to głównie konsole produkcji radzieckiej ale zdarzały się też modele z zachodu.

Vectrex: Konsola Vectrex była przedstawiana w programie Sonda na początku 1986 co świadczy, że była dystrybuowana w niewielkiej ilości w naszym kraju nw połowie lat 80-tych.

Atari: W 1985 dzięki współpracy Peweksu i firmy Karen komputery Atari można było kupić w Polsce. W roku 1988 sprzedano około 180 tysięcy sztuk. Sukces pokusił firmę do wydania konsol. Jedyną znaną wydaną konsolą w tym czasie było Atari XEGS które sprzedawane od około 1988 i w początkach lat 90-tych nie zdobyło popularności głównie dlatego że zestaw był drogi i słaby.

Przenośne gry LCD Pod koniec lat 80-tych pojawiły się w Polsce pierwsze przenośne gry wideo. Istniały dwa rodzaje tych sprzętów. Pierwszy to klon Game&Watcha nazwany "Seria IM" produkcji radzieckiej firmy Elektronika. Drugi natomiast to systemy LCD o zbiorczej nazwie "Gierki Elektroniczne". Obie konsole, można było nabyć w wielu miejscach (najczęściej na bazarach), dzięki czemu na początku lat 90-tych, zdobyły sporą popularność, która trwała jeszcze do przełomu lat 1992/1993.

1990

Rambo: Na przełomie lat 1989/1990 w Polsce pojawiły się klony Atari 2600 o nazwie Rambo, które można było zakupić w pierwszych sklepach RTV/AGD oraz bazarach za 500 tysięcy złoty. Aż do pojawienia się Pegasusa konsole te były najpopularniejsze w naszym kraju.

Karen postanowił wydać poprzez markę California Access, własnego klona o nazwie CA-160. Jej reklamowanie rozpoczęto pod koniec 1990 i sprzedawano w sieciach Pewex. Posiadał 160 wbudowanych gier a jego koszt w sklepach Pewex wynosił 59 dolarów.

Atari: W tym czasie nadal można było kupić XEGS.

1991

Rambo: Sprzedaż CA-160 rozkręcała się i można było ją kupić za 600 tysięcy złoty. Konsola pomimo zapewnień że sprzedaje się dobrze, nigdy nie zyskała takiej popularności jak Rambo. Jednym z głównych powodów był coraz gorszy stan sieci sklepów Pewex, które ustępowały prywatnym firmą, co powodowało że nowe towary były dostępne szybciej i w większej ilości właśnie u tych drugich. Z tego powodu, takie przedsiębiorstwa jak Commodore czy Atari powoli wycofywały się ze sprzedaży swoich wyrobów z Pewexu.

Atari: Jesienią 1991 roku, Atari rozpoczyna sprzedaż oryginalnych konsol w Polsce. Pojawiają się Lynx (podstawowy zestaw 1,2 miliona złoty a zestaw z grą California Games tzw. pakiet za 1,81 miliona złoty). Początkowo było dostępne tylko 10 gier a pod koniec roku już 17, w cenach od 374 tysięcy do 414 tysięcy złotych. Oprócz tego, na rynek zostaje udostępnione także Atari 2600 (podstawowy zestaw za 640 tysięcy złoty a zestaw z grą 32 in 1 oraz 2 joystickami za 780 tysięcy złoty) wraz z 38 dostępnymi grami w cenach od 134 tysiące do 304 tysiące złotych. Kolejną konsolą jest Atari 7800 (podstawowy zestaw z grą Asteroids za 920 tysięcy złoty) wraz z 34 dostępnymi grami w cenach od 94 tysięcy do 204 tysięcy złotych. Konsole można było zakupić u JTT Computer, TAL Computer Center i Oskar-Computer Studio, którzy od jesieni zaczęli przejmować funkcje głównych dystrybutorów na Polskę od przedsiębiorstwa Karen i Pewex, co zostało w pełni potwierdzone w Kwietniu 1992.

Commodore: W październiku 1991 roku na wystawie Computer Games Show w Warszawie można było po raz pierwszy podziwiać Commodore CDTV które było dystrybuowane przez JTT Computer. W grudniu, Commodore Deutschland & Eastern Europe utworzyło Biuro Przedstawicielskie Commodore w Polsce.

Nintendo: W czasopiśmie Top Secret utworzono NES-Klub.

Pegasus: W czerwcu 1991 roku została założona firma Bobmark która wydała konsolę Pegasus. Pierwszym sprowadzanym modelem było "Nintendo Compatible Family Video Game", wyglądający dokładnie tak samo jak popularny MT-777DX.

1992

Rambo: Był to ostatni rok popularności tego sprzętu. Już pod koniec tego roku zaczął on ustępować pierwszym famiklonom jak Pegasus. W latach 1993-1995, Rambo było dla osób bardzo biednych jedynie zamiennikiem gier podobnych Pegasusowi. Na przełomie lat 1995/1996 konsole te zostały całkowicie wyparte z rynku.

Commodore: CDTV nadal pozostawało drogie a jego cena w lutym 1992 wynosiła około 13 milionów złotych a oprogramowanie kosztowało 500 tysięcy złotych.

Philips: Na Targach Konsumpcyjnych Jesień-92 w Poznaniu został po raz pierwszy zaprezentowany w Polsce system Philips CD-i przez firmę Brabork, jednak system nie trafił wtedy do sprzedaży. Premierę zapowiedziano na rok 1993 a sprzęt miał kosztować kilkanaście milionów złoty.

Sega: Na początku 1992 roku, japońska firma Nissho Iwai zaczęła dostarczać do Polski konsole Sega Master System I i II oraz Sega Mega Drive. Początkowo była ona sprzedawana w sklepach Brabork a później także ITI Home Video. Koszt Master System przed świętami 1992 roku to 1,6 miliona złoty.

Pegasus: Od tego roku Bobmark rozpoczął sprzedaż konsol już pod nazwą "Pegasus". W drugiej połowie 92 roku było dostępne ponad 100 gier, a na przełomie lat 1992/1993 nastąpił gwałtowny wzrost sprzedaży. W sprzedaży funkcjonował także pistolet Casel oraz dedykowany joystick.

Brick Game: W tym roku pojawiły się konsole Brick Game które wyparły gry Elektronika. Największą popularnością cieszyły się w latach 1992-1994. Ich cena wynosiła około 400 tysięcy złoty Pod koniec lat 90-tych/początku lat 2000-cznych rozpowszechniane były nowsze modele zwane Games Calculator (w USA znane pod nazwą Pro 200).

1993

Pegasus: Pegasus radził sobie bardzo dobrze i w wiosnę Bobmark oferował około 200 gier a w lato już 300 gier. Jednocześnie cena konsoli u dystrybutora wynosiła 1,25 miliona złoty (2 pady+konsola+Contra 168 in 1). Firma próbowała wprowadzać nowości jak Pegasus Game Boy wydany w lipcu. Model przypominający oryginalnego Game Boya z gorszym wyświetlaczem i bez Game Link to cena 1,3 miliona złoty a pirackie gry kosztowały 240 tysięcy złoty wzwyż. Wtedy pojawił się też Super Pegasus wydany przez Hoop (zwykły Pegasus z obudową SNESa). Pod koniec 1993 roku Bobmark zaczął tracić kontrole nad sprzedażą z powodu pojawiających się coraz liczniejszych importów na własną rękę. Pomimo tego był to najbardziej dochodowy rok dla firmy.

Supervision: W lato 1993 roku na rynku przenośnym pojawił się Supervision. Model Tilted był dystrybuowany pod szyldem Sherion a normalny model natomiast był sprzedawny przez Multi-Styk (w Top Secret przedstawiony jako 3-State Poland-QuickJoy, Datalux). Cena każdego z modeli nie była wyższa niż 1,1 miliona. Gry miały w zestawie instrukcję w języku polskim.

Sega: Konsole były nadal sprzedawany a niektóre gry dla Master System miały nawet polską instrukcję. Na początku roku, Nissho Iwai dostarczył Game Gear a w kolejnych miesiącach Mega Drive II. Niestety konsole nie przebiły się do dalszej publiki ponieważ nie reklamowano ich w czasopismach growych, lecz w czasopismach filmowych/video jak i również można było ja nabyć w niewielu miejscach. Na domiar złego pod koniec roku, zaczęły pojawiać się pierwsze klony Mega Drive'a.

Atari: W drugiej połowie 1993 roku ATAR System - nowy dystrybutor Atari wydał Atari Lynx II który kosztował 2.89 miliona złoty.

Commodore: 12 sierpnia 1993 premierę miała Amiga CD32, dystrybuowana przez Biuro Przedstawicielskie Commodore w Polsce.Jej cena u autoryzowanego dystrybutora BI&K Computer wynosiła poniżej 10 milionów a do końca roku było dostępnych około 40 gier. W tym samym czasie nadal można było kupić CDTV.

1994

Commodore: CD32 zdobywało coraz większe grono odbiorców dzięki malejącej cenie. Pod koniec 1994 roku redakcja Gry Komputerowe uznała że jest to najpopularniejsza konsola w Polsce pośród oryginalnych sprzętów (czyli nie licząc Pegasusa). Pomimo że firma Commodore upadła w maju 1994, to przedstawicielstwo w Wielkiej Brytanii i Holandii nadal istniało i rozprzedawało pozostały sprzęt w Europie.

Pegasus: Pomimo pojawiania się podróbek takich jak Terminator 2, Pegasus nadal trzymał się dobrze. W tym roku było dostępne na niego rekordowe 400 gier. Bobmark widząc podpisanie ustawy o prawach autorskich postanowił nie sprzedawać kopii gier licencjonowanych przez Nintendo (takich jak Contra, Mario) oraz pirackich gier naruszających prawa firm trzecich (takie jak Somarii, klony Mortal Kombat). Zamiast tego podpisał umowę z m.in Sachen i Codemasters na dystrybucję ich gier na Pegasusa. Tym sposobem próbowano uczynić z Pegasusa niezależny system który pomimo technologii Nintendo ma w bibliotece gry nielicencjonowane prze tą firmę. W tym też roku pojawił się drugi model Pegasus Game Boya o nazwie Pegasus SY-3000B ale podobnie jak pierwszy się nie przyjął. Od jesieni 1994, zakończono sprowadzanie PGB, ze względu na ustawę o prawach autorskich. Polska firma MATT wydała dedykowany pad do Pegasusa o nazwie Interface, Joystick Nintendo.

Atari: Przenośna konsola Atari w pierwszej połowie 1994 roku kosztowała 2.3 miliona złoty a wraz z grą World Class Soccer 2.75 miliona Na Play Box 94 oprócz Lynxa II, ATAR System zaprezentował Atari Jaguara, na którym można było zagrać a samą premierę zapowiedziano na koniec roku. W siedzibie firmy pojawiły się stanowiska na których można było pograć na Jaguarze jeszcze przed jego premierą. Konsola trafiła do sprzedaży w grudniu 1994 po cenie 9,5 miliona złoty.

Sega: Klony Mega Drive'a rozpoczęły dalszy napływ do Polski. Na rynku pojawiło się wiele klonów m.in High Quality, Hunt 16 bit, Neon Mega + Plus 2. Cena sprzętu oscylowała na początku roku w okolicach 3.5-4 milionów a pod koniec roku już od 2.8-3.5 miliona, przy czym najtańszy model posiadał tylko 2 kontrolery a najdroższy 1 lub 2 gry w zestawie (ceny i zawartość zestawu była zależna od sprzedawcy). Pirackie gry w pudełkach kosztowały od 50 do 120 złoty przez większość okresu istnienia tego zjawiska, choć istniały stoiska na giełdach sprzedające gry bez pudełek oraz osłony (sam układ PCB) za cenę mniejszą niż tu przedstawiona. Wiele małych sklepów aż do pojawienia się PlayStation w większych ilościach (połowa 1996) zaczęło się utrzymywać ze sprzedaży podrobionych konsol i gier dla Pegasusa oraz Segi. Mówiąc o firmie Sega to postanowiła jeszcze raz spróbować szczęścia, tym samym Nissho Iwai popisał umowę z kilkoma autoryzowanymi dystrybutorami z których jak na razie znani są m.in Bemex i AGES (utworzony przez Bobmark) i postanowił zmienić strategię z rynku video na rynek growy tym samym dostarczając konsole do sprzedawców związanych z tą dziedziną jak Discomp, Bobmark, Comat, CMR Digital i inni. Znowu rozpoczęto sprzedaż Mega Drive (kosztował od 3,5 miliona złoty), Game Gear (kosztował od 3 milionów złoty) i Master System II (kosztował prawdopodobnie ok. 1,5 miliona złoty). Sega miała tańsze gry od Nintendo gdzie najdroższe miał Mega Drive (do 2 milionów złoty w dół), potem Game Gear (do 1,3 miliona złoty w dół) a na końcu Master System II (od ok. 300 tysięcy złoty w górę) + marża hurtownika/detalisty. Tylko konsole posiadały instrukcję w języku polskim.

Nintendo: Pierwsze SNESy pojawiły się w polskich sklepach na początku tego roku, jako import z zachodu.Jednak oficjalnie, Nintendo reprezentowane przez Stadlbauer wybrało na reprezentanta firmę Entertainment Systems Poland. 6 października 1994 roku odbyła się konferencja gdzie przedstawiło plany Nintendo odnośnie Polski oraz technologię Silicon Graphics. Na konferencji ogłoszono że firma będzie stosować agresywną politykę reklamową w radiu, telewizji i czasopismach dzięki czemu produkty Nintendo zaleją rynek polski. Próbki tych reklam w większość wyglądających jak te z Zachodniej Europy można było zobaczyć na konferencji. Firma ogłosiła że współpracuje z czterema dystrybutorami-Lukas Toys, American Computer and Games, Elemis Elektronik i ATM.Rozpoczęto sprzedaż Super Nintendo Entertainment System (kosztował od 3,8 miliona złoty), Game Boy Classic (kosztował 2 miliony złoty) i Nintendo Entertainment System (kosztował od 2 milionów złoty). Nintendo miało o wiele droższe gry od Segi, gdzie najdroższe miał SNES (do 3 milionów złoty w dół), następnie NES (od 1 milion złoty w górę) a na końcu Game Boy (do 1,1 miliona złoty w dół) + marża hurtownika/detalisty. Oprócz polskich instrukcji do konsol, tylko parę gier dostało także przetłumaczone instrukcje, dlatego że były to tytułu dodawane do zestawu z konsolą.

3DO: Pewną bazę użytkowników zyskało 3DO. Kilku użytkowników tego systemu który zakupili z importu napisało list do Gry Komputerowe mówiąc że konsola ta ma wielkie szanse w Polsce.

Inne: Rok ten przyniósł pierwsze statystyczne dane na temat konsol. Redakcja Top Secret zrobił ankietę z której wynikło ze tyle procent osób posiada następujące konsole: CDTV-10%, Pegasus/Nintendo/Game Boy/Supervision-8%, Mega Drive/Sega-1%, Inne-3%.

1995

Atari: Pomiędzy Styczniem a Lutym 1995 roku Consumer Electronics Trade (CET) podpisał umowę z Atari stając się drugim po ATAR System dystrybutorem tych konsol w Polsce. Przedsiębiorstwo rozpoczęło import Jaguara po cenie 999 zł z grą Cybermorph, natomiast drugi zestaw z Cybermorph i Doom oraz trzeci z Cybermorph i Alien VS Predator za 1199 zł. Gry kosztowały od 199 zł do 249 zł. Lynx II był oferowany za 119 zł a wraz z grą Batman za 199zł, natomiast Lynx I za 99 zł. Gry kosztowały od 59 zł do 119 zł z czego średni koszt to zazwyczaj od 79-99 zł Na przełomie Marca i Kwietnia, firma reprezentowała Atari na Play Box 95. Mirage, 9 maja 1995 roku stał się generalnym dystrybutorem Atari Jaguar i Lynx II oraz zaczęła działać pod nazwą System 64. Sam ATAR System zaczął od wakacji 1995 powoli wycofywać się ze sceny growej. Mirage obniżył cenę konsoli do 899 złoty oraz obiecano, że niedługo konsola będzie kosztować około 500 złoty jednak stało się to dopiero pod koniec życia Jaguara w 1996 roku. Od 15 sierpnia 1995 roku CET zaczął oferować swoim klientom usługę Abo System, czyli abonament na cartridge który polegał na tym ze przez rok klient mógł korzystać z pełnej biblioteki oprogramowania do Jaguara, wielokrotnie wymieniając jedną udostępnioną mu kasetkę. Koszt rocznego abonamentu wynosił 300 zł za 100 gier choć tak naprawdę w chwili udostępnienia pakietu, na rynku znajdowało się ich 30. Abo Pack (Jaguar+Wolfenstein 3D+Abo System) kosztował 1199 zł.Podobny abonament zaczęto oferować do Lynxa za 200 zł, a Abo Pack dla tej konsoli (Lynx II+Warbirds+Abonament+Zasilacz+ComLynx) kosztował 450 złW październiku u CET pojawił się Jaguar CD w cenie 599 złoty, Jaguar dostał obniżkę 699 zł a Abo Pack do 999 zł. Nową usługą była Raty+Recykling dzięki której po płaceniu pierwszych 299 zł resztę ceny Jaguara spłacano 12, 6 lub 3 ratach albo w ramach oddania starej konsoli lub komputera.Jaguar CD w sklepach Mirage pojawił się w cenie 630 zł wraz z 4 płytami w zestawie, jednak do końca roku, gier na tą konsole pojawiło się bardzo niewiele w Polsce. Na święta dystrybutorzy oferowali zestawy Jaguar+Bubsy za 750 zł, Jaguar+Val d'Isere za 800 zł, Jaguar+Wolfenstein 3D za 800 zł, Jaguar+Tempest 2000 za 800 zł i Jaguar+Kasumi Ninja za 850 zł. Powstał dwa specjalne zestawy: Dla amatorów mocnych wrażeń (Jaguar+Alien vs Predator+Doom+Kasumi Ninja+Tempest 2000+Ultra Vortek+Joypad) za 1700 zł i zestaw dla młodszych (Jaguar+Bubsy+Crescent Galaxy+Evolution: Dino Dudes+Rayman+Zool 2+Joypad) za 1500 zł.

Nintendo: Firma Nintendo nie radziła sobie dobrze na polskim rynku. Głównym powodem były drogie konsole oraz duża liczba podróbek. Pomimo że dystrybutor zapewniał że problem z podróbkami zniknął,dzięki wprowadzeniu wraz z Nintendo of America programu antypirackiego to była to tylko teoria. W niektórych miejscach policja interweniowała i konfiskowała nielegalne gry na giełdach a także namierzała nielegalnych producentów gier. Pomocna przy tym była firma Lege Artis (przedstawiciel praw Nintendo w Polsce). Z upływem miesięcy konsole Nintendo były promowane na polskich targach gier m.in Gambleriada, Playbox. Często prezentowano na nich technologię Virtual Boy. Miał on być wydany w Polsce jednak z powodu braku premiery Europejskiej, sprzęt nie trafił do nas. Latem ESP ogłosił że wynegocjował z Nintendo specjalne ceny co miało poprawić sytuację. Pod koniec roku, na wystawie Nintendo w Centrum Sztuki Japońskiej w Krakowie, ATM podsumowało rok 1995 w Polsce. Według nich SNES cieszył się dużym zainteresowaniem i zdobyła grono zwolenników, Game Boy dzięki niskiej cenie stał się popularny a NES zaliczy w 1996 roku dużą obniżkę ceny dzięki czemu pokona liczne podróbki. Obiecywano też premierę Ultry 64.

Sega: Oryginalna Sega radziła sobie trochę lepiej niż Nintendo jednak nadal to nie był poziom klonów Mega Drive'a czy też Pegasusa. Przez większość czasu jednym znakiem o Sedze była informacja w reklamach Pegasusa o możliwości wysyłki oferty na te produkty. Sytuacja zmieniła się pod koniec marca 1995 roku, kiedy to zapowiedziano Pegasusa 16 bit. Od tego momentu w reklamach pojawiały się obok Pegasusa produkty Segi. W coraz większej ilości sklepów można było już nabyć Mega Drive I i II oraz Game Gear. Master System II był fundowany przez Bemex jako nagroda w Kaczorze Donaldzie. W tym też czasie pojawiły się też Mega CD II i Mega Drive 32X. Polska premiera Saturna została przełożona przez polskich dystrybutorów ze względu na niepokojące wyniki z USA. Discomp, importował konsole od wiosny z Japonii a po premierze w Europie przerzucił się na wersje PAL, promując je w raz z grami w swoich reklamach w Gry Komputerowe i Secret Service. Importowane konsole PAL promował też Digital Multimedia Group ale w czasopiśmie Top Secret, również była to jedna z atrakcji podczas otwarcia ich nowego centrum multimedialnego we wrześniu.

3DO: W marcu 1995 roku Discomp wydał 3DO. Cena jego była bardzo wysoka. Pod koniec roku w siedzibie firmy można było kupić model Panasonic FZ-1 za około 1000 złoty natomiast u innych dystrybutorów cena modelów Panasonic i Goldstar z różnymi dodatkami sięgała nawet do 1900 złotych.

Philips: W tym roku, Philips ogłosił że będzie produkował urządzenia Philips CD-i w Kwidzyniu. Dystrybutor Brabork powiedział, że odtwarzacze te są dostępne w polskich sklepach w ilości kilkuset egzemplarzy, ale głównie w celach szkoleniowych i pokazowych.

Pegasus: Sprzedaż Pegasusa zaczęła słabnąć. Model IQ-502, który dostał w tym roku drugą rewizję, kosztował 110 zł w zestawie z 2 pady+konsola a za 180 zł można było kupić zestaw konsola+2 pady+Złota Piątka. W marcu ogłoszono że z 400 gier jest teraz 40 licencjonowanych w cenie 35 zł, natomiast składanki takie jak Złota Czwórka lub Piątka za 70 zł. Pomimo tego wiele mniejszych sklepów z elektroniką oraz giełd i bazarów, nadal importowało nielegalne gry za mniej niż 35 zł. Kolejną konkurencją dla Pegasusa były jego tańsze klony z których można wymienić np. Hunter, Thompsonic 3500/3600, Nintendo 1995DX sprzedawane za mniej niż 100 zł. Ewentualnie można było kupić klony o nazwie Supercom 72 wyglądający jak SNES i "Mega Drive 2" w zielonym pudełku za ok. 140 zł, które były replikami Pegasusa, wiernie odwzorowującymi design oryginalnych konsol w celu nabrania kupującego. W okolicach września 1995 roku wydano Power Pegasus w cenie około 300 złoty. Pomimo że był tańszy od oryginalnego Mega Drive'a nie zdobył popularności bo był słabo promowany i nie mógł konkurować z innymi klonami.

Commodore: CD32 nadal było obecne na rynku i radziło sobie dobrze jak na fakt, że firma Commodore już nie istniała a sama konsola była wycofana i sprzedawano głównie pozostałe zapasy. Jesienią 1995, dystrybutorem na Polskę został Uwe Kmieciak z firmy Holtkoetter z Hamburga, natomiast autoryzowanym dystrybutorami, APS z Warszawy i BI&K z Poznania. Koszt gier był bardzo zróżnicowany bo od 30 zł aż do 170 zł jednak średni koszt wynosił pomiędzy 50-100 zł. Był to też ostatni rok w którym można było zakupić CDTV, do którego oprogramowanie kosztowało od 30 zł do 120 zł jednak średni koszt gry był 50-70 zł. Pod koniec roku ukazał się CD32 ProModule, polskiej firmy Elsat.

Sony: Pierwsze PlayStation dotarło w pojedynczych sztukach importem do Polski i ich głównym promotorem był Discomp który wraz z grami dostarczył ją do paru czasopism w ramach reklamy-testu (Gry Komputerowe 6/1995 i Secret Service 9/1995). Konsola był obecna na pierwszej Gambleriadzie (koniec październik), gdzie można było ją zobaczyć na dwóch stanowiskach i kupić za ok. 1400 zł.

Inne: W tym samym roku Bobmark podpisał umowę z m.in Time Warner i Ocean na sprzedaż ich gier na PC i konsole. Z tytułów na konsole dystrybuował m.in. Mortal Kombat 3 (SNES), Doom (SNES), Primal Rage (PC i konsole) i inne.

Rok ten przyniósł kolejne statystyczne dane na temat konsol. Redakcja Top Secret zrobiła ankietę z której wynikło ze 28,6% czytelników posiada konsole. Tyle procent osób posiada następujące konsole: Pegasus-38%, Urządzenia 16-bitowe i 32-bitowe (brak dominującej konsoli)-30,7%, Game Boy-16%.

Polska firma MATT, wypuściła pod koniec roku, pad Boomerang obsługujący konsole Rambo, Amiga CD32, NES, Pegasus, Master System, Mega Drive, Jaguar oraz inne podróbki Famicoma, Mega Drive'a i Atari 2600.

1996

Sony: 1 stycznia premierę miała konsola PlayStation. Dystrybutorem została firma Lanser. Konsola kosztowała 1599 złoty. Przez pół roku sprzedano 1000 konsol. Pod koniec czerwca 1996 roku, Sony Poland przejęło obowiązki dystrybutora wraz ze swoją sięcią 500 sprzedawców i obniżyło cenę, jednak zmniejszyła się oferta growa do 6 tytułów: Mortal Kombat 3, Air Combat, Warhawk, Battle Arena Toshinden, Ridge Racer i Jumping Flash. Przez kolejne miesiące ceny konsoli obniżano jednak ceny gier dla PSX zawsze były tańsze od konkurencji.

Sega: 1 marca 1996 r. Bobmark został wyłącznym dystrybutorem Sega w Polsce i wypuścił Sega Saturn w cenie 1200 zł a gry od 169 zł do 239 zł. Rozpoczęli oni dużą akcję reklamową w celu promocji systemu. Obniżano też cenę konsoli aby konkurować z PSX ale gry na Saturna zawsze były o 10 złoty droższe. Oprócz tego nadal można było kupić starsze konsole i gry a np. programy na Master System były sprzedawane z darmowym konwerterem dla Mega Drive więc posiadacze obydwu konsol mogli je kupić. Mega Drive II radziła sobie trochę lepiej niż w poprzednich latach i można powiedzieć że od tego roku konsole 16-bitowe zagościły w Polsce. Głównymi powodami było najprawdopodobniej to, że Sega w maju 1996 zapowiedziała że będzie wspierać sprzedaż konsoli w byłym bloku wschodnim oraz to, że klonów tej konsoli było już mniej niż w poprzednich latach. Saturn jak i Mega Drive II była również nagrodami w Kaczorze Donaldzie. Dodatkowo firma Tomel TV Games utworzyła Klub Sega.

Nintendo: Nintendo sprzedawało dalej SNES i Game Boya. Konsole były nagrodami w Kaczorze Donaldzie a Game Boy miał tam kilka reklam. Pod koniec 1996 wydano Game Boy Pocket oraz Game Boy Special Edition. Od tego roku coraz uciążliwszym stały się pirackie gry dla GB. Nintendo miało już tylko dwóch dystrybutorów - Lukas Toys i AC&C.

Atari: W większych ilościach pojawiły się płyty do Jaguara CD, które na początku roku kosztowały od 235 zł do 260 zł. Na początku roku, JagCD u C.E.T kosztował z grą Myst demo około 675 zł, natomiast z Blue Lighting, Vid Grid, Tempest 2000 Soundtrack i Myst demo około 800 zł. Jaguara z Cybermorph wpakowano w zestaw z Alien vs Predator (za 900 zł), Kasumi Ninja (za 850 zł) i Tempest 2000 (za 850 zł). W marcu 1996 roku doszło nareszcie do obiecywanej w tamtym roku obniżki cen Jaguara do 545 złoty.Ze względu na ogłoszenie w tym okresie końca 64-bitowca, konsolą handlowano w Polsce, aż do wyczerpania zapasu czyli pomiędzy końcem 1996/początkiem 1997. Jak przyznał później po latach założyciel Mirage, Jaguar nie był w Polsce ani porażką, ani wielkim sukcesem.

Commodore:Od marca 1996 roku, trzecim autoryzowanym dystrybutorem było przedsiębiorstwo Eureka. Latem CD32 z 2 dyskami (w środku gry Oscar, Diggers i Chaos Engine) kosztowała 495 złoty. Wydano także pierwszy polski program na tę konsolę zwany Scena PL (wydał EXE), który był kompilacją dorobku polskiej sceny związanej z komputerami Amiga.

Neo Geo: W styczniu, Neo Geo CD zostało wydane przez Consumer Electronics Trade w cenie 1250 złoty, jedna od marca kosztowało już 1200 złotych. Stacjonarne Neo Geo (AES) nie było dystrybuowane w naszym kraju jednak MVS był obecny w polskich salonach gier i uchodził za najpopularniejszy system automatów ze stałą płytą. Neo Geo CD nie przetrwało konkurencji Saturna, PSX i Jaguara i zniknęło w tym samym roku z rynku.

3DO: 3DO dalej były obecne na rynku i kosztowało około 750 złotych za model FZ-10 u dystrybutora a u innych sprzedawców około 1150 złotych za konsole a gry od 80-300 złoty. Znaczenie tej konsoli spadało na rynku wraz z pojawieniem się silniejszych konkurentów.

Pegasus: Power Pegasusa można było kupić za około 250 złoty, jednak nie był on nadal popularny. Istniały dwa modele - KW-501 oraz KW-501U, nie różniące się w wyglądzie. Sądząc po tabliczkach pod spodem konsoli, nie znaleziono w obu modelach sprzętu, który miał numer seryjny większy niż 5000, więc prawdopodobnie sprzedano od 5 do 10 tysięcy konsol. Pegasusa 16-bit ufundowano jako nagroda w programie Kalambury emitowanym przez Polsat. To był ostatni rok w którym Pegasus był promowany przez Bobmark. Z miesiąca na miesiąc traciły on na znaczeniu przez liczne podróbki. Oficjalnych gier na tę konsole było dostępnych około 100.

Inne: Rok ten przyniósł kolejne statystyczne dane na temat konsol. Redakcja Secret Service zrobiła ankietę z której wynikło, że na początku 1996 roku konsole posiadało 20% czytelników. Tyle procent osób posiada następujące konsole: PSX-5%, Pegasus-4%, CD32-3%, Jaguar-2%, Game Boy-2%, Reszta- 1 %.

1997

Nintendo: 1 marca 1997 roku wydano Nintendo 64. Gry były bardzo drogie zazwyczaj powyżej 300 złoty. Przez cały rok konsola musiała dostosowywać ceny do PSX. Od końca 1997 roku, ze sklepów zaczęły znikać SNESy. W październiku ogłoszono że liczba posiadaczy konsoli Game Boy w Polsce jest szacowana na 100 tysięcy użytkowników.

Sony: Do czerwca 1997 roku, Sony Poland powiedziało że w Polsce sprzedano dotychczas 6 tysięcy sztuk a tyle samo sprowadzono z importu. Dodając to tego konsole sprzedane przez Lanser w pierwszej połowie 1996 roku, można określić, że było w kraju 13 tysięcy konsol.

Sega: Na początku 1997 roku, ze sklepów zaczął znikać Game Gear, natomiast Mega Drive II jeszcze się trzymał do jesienii 1997, gdy sklepy rozpoczęły wyprzedaż pozostałych gier i konsol do tego 16-bitowca. Również na początku 1997 roku, reklama Saturna zaczęła znikać.Rozpoczęła się pogoń cenowa za konkurencyjnym PSX i N64. Bobmark przestał reklamować Saturna i widząc że już nie da rady, we wrześniu 1997 roku wycofał się z branży dystrybucji zachodnich gier. W październiku 1997, dalszą dystrybucją Saturna zajął się Lanser.

Pegasus: Pegasus, pomimo że nie był promowany to nadal był w ofercie firmy Bobmark. W tym też roku pojawiła się trzecia i ostatnia rewizja IQ-502, która była najgorszej jakości. Pomimo, że Bobmark wycofał się z branży gier, to nadal sprzedawał Pegasusy i już w październiku 1997 roku, wyprodukowano serię X-6348. Sprzedaż jednak nie szła tak dobrze jak kiedyś.

Tamagotchi Giga Pets od firmy Tiger były dystrybuowane przez Ertrob s.c natomiast Tamagotichi przez Action.

Inne: Rok ten przyniósł kolejne statystyczne dane na temat konsol. Redakcja Secret Service zrobiła ankietę z której wynikło, że w 1997 roku konsole posiadało 27% czytelników z czego poszczególny procent osób posiadał: PSX-5.7%, Game Boy-5.6%, Mega Drive-2.4%, Saturn-2%.

1998

Sony: Do marca 1998 roku, w Polsce istniała już baza 70 tysięcy użytkowników PSX. Sprowadzono do tego czasu 130 gier a najlepiej sprzedawały się Tekken 1 i 2, Ridge Racer, Crash Bandicoot i Final Fantasy 7.

Nintendo: W dalszym ciągu trwała walka cenowa głównie pomiędzy N64 i PSX. 7 grudnia 1998 wydano Game Boy Color, a w październiku pojawiły się Game Boy Camera (cena 236 zł) i Printer (cena 349 zł, 1 zestaw rolek po 3 szt cena 34 zł). Firma Tomel TV Games utworzyła Klub Nintendo i Klub PlayStation. W tym też roku, Nintendo podpisało umowę z trzecim dystrybutorem, firmą Brio-Galtex. W tym roku, zaczęły powstawać polskie instrukcje do wszystkich gier i akcesoriów dla Nintendo 64. Jedna instrukcja obsługi posiadała parę przetłumaczonych tytułów i taki model utrzymał się przez następne lata w tłumaczeniu gier dla Game Boy Color, Game Boy Advance i GameCube. Gry oraz akcesoria dla Game Boy Classic/Pocket także dostały podobne polskojęzyczne instrukcję, jednak było to tylko do tych wydanych w latach 1999-2000.

Sega: Od początku 1998 roku lokalni dystrybutorzy zaczęli sprowadzać Sega Nomad. Tymczasem Saturn zaczął coraz bardziej znikać z rynku a jego miejsce w sklepach zajmował Game Boy.

Pegasus: Pegasus nadal był w sprzedaży. W styczniu 1998 roku wysłano do Polski serię produkcyjną X-6350 a serwis gwarancyjny Pegasusów czyli Eltors wypuścił w maju 1998, II emisję karty gwarancyjnej. W listopadzie 1998 wysłano z Tajwanu serię produkcyjną X-6722, która jest prawdopodobnie ostatnią. W grudniu 1998, Eltors wypuścił kolejną, III emisję karty gwarancyjnej, która też była prawdopodobnie ostatnią.

1999

Nintendo: Pod koniec 1999 roku, Entertainment Systems Poland zrezygnowało z dystrybucji produktów Nintendo wraz z AC&C i Brio-Galtex. Stadlbauer przejęło Lukas Toys i podpisało 13 października umowę dystrybucyjną z Optimus SA.Pierwszym wydanym wspólnie produktem była seria przenośnych konsol Nintendo Mini Classics, produkowanych na licencji Nintendo przez wspomnianą firmę Stadlbauer.

Neo Geo: We wrześniu 1999 roku Neo Geo Pocket Color, trafił do sprzedaży a oficjalnym dystrybutorem została firma Lanser. Można ją było kupić za ok. 350zł.

Sega: W tym też roku rozpoczął się import Dreamcast'a z zagranicy. Największy miał miejsce po premierze europejskiej, kiedy to importerzy do końca roku planowali sprzedać 1000 sztuk.

Pegasus: Na rynku dalej można było kupić klony Famicoma, a najpopularniejszymi były Terminator i Mekosonic. Ich cena wynosiła około 30 złoty a gry około 8 złoty. Był to też ostatni rok w którym Bobmark sprzedawał oryginalne Pegasusy. Po 3 latach strat, ostatecznie związali się z Hoop.

2000

Nintendov Nintendo zanotowało zwiększony popyt na konsole N64, Game Boy i Game Boy Color ze względu na pojawienie się w Polsce Pokemonów. Wydanie gier z tej serii wiązało się z akcją reklamową w telewizji i czasopismach. Pod koniec roku w cenie 659 złoty wydano specjalny model Nintendo 64 Pikachu Edition.

Sega: Lanser został dystrybutorem Sega Dreamcast wydanej 1 grudnia 2000 roku w cenie 999 zł wraz z 49 grami wydanymi na start. Gry miały nalepiony z tyłu krótki opis w języku polskim. Pomimo porażki konsoli na świecie w Polsce trzymała dobry poziom dzięki dobrej polityce marketingowej Lanser.

Sony: Działania Segi w zakresie znalezienia dystrybutora dla Dreamcast miały związek z premierą PlayStation 2, mającą miejsce 28 listopada 2000. Konsole wydało Sony Poland a gry oraz konsole były dostępna w sieci 4 autoryzowanych dystrybutorów: Lanser, IM Group, LEM i Play-IT. Do tego czasu w Polsce sprzedano 350 tysięcy egzemplarzy PSX.

Neo Geo: W sprzedaży nadal znajdowało się Neo Geo Pocket Color jednak radziło sobie gorzej od Game Boya.

Radica: Od początku roku firma Manta Multimedia rozpoczęła dystrybucję gier elektronicznych firmy Radica. W tym też roku na polski rynek trafiły:

• Stealth Assault (w marcu kosztował 109 złoty),
• Radica Rider (w marcu kosztował 219 złoty),
• Sport Bass Fishin' (wydana w maju),
• Virtual Racing (wydany w lipcu),
• Cyball Parasights (wydany w wakacje),
• Sub Assault (wydany we wrześniu),
• Grand Prix 2000 (wydany w październiku),
• Tank Assault (wydany w listopadzie),
• Ultimate Bass Fishin' (wydany w grudniu)

2001

Nintendo: Pomiędzy rokiem 2000/2001, zaczęły powstawać ROMy dla Game Boy Color będące cyfrowymi wersjami książek w języku polskim.. Tak W lipcu 2001 roku wydano Game Boy Advance po cenie startowej 599 złoty. W tym też roku z funkcji dystrybutora zrezygnował Optimus SA ze względu na odejście związanego z Nintendo pana Dariusza Dąbskiego.

Sega: Do marca, w Polsce było 15 tysięcy posiadaczy Dreamcast'a. Zaliczył on obniżkę cenową w tym miesiącu do 699 złotych co zwiększyło sprzedaż o ponad 10 tysięcy sztuk. Kolejna obniżka była jesienią co również zwiększyło sprzedaż.

Radica: Od tego roku gry firmy Radica można było znaleźć w sklepach Real. Wiele z nich było sprzedawanych po niższych cenach jak np: Stealth Assault za 49,95 złoty, Virtual Racing za 69,95 złoty, Sport Bass Fishin' za 39,95 złoty i Sub Assault za 59,95 złoty. Firma Manta wydała także nowe gry takie jak King Fish (w styczniu) i Bug 'em (kosztowała 59,95 złoty w maju)

MGA: Innymi grami LCD dystrybuowanymi w Polsce były te produkowane przez MGA Entertainment w cenie ok. 32 złoty za sztukę.

2002

Nintendo: Gamecube miał premierę w Polsce 4 maja 2002 wraz z 7 grami.. Drugim autoryzowanym dystrybutorem, pierwotnie miała być także firma Manta Multimedia, która planowała zorganizować akcję promocyjną pod hasłem "Każdy może grać na GameCube'ie" podczas której w sieci marketów Selgros, miano ustawić stanowiska gdzie można było wypróbować konsolę z grami jednak 30 kwietnia 2002 roku, ogłoszono że zapowiadana akcja się nie odbędzie z przyczyny niezależnych od firmy. Przed premiera nowej konsoli Nintendo, w Polsce wydano także Pokemon Mini.

Sega: W tym też roku nadal można było kupić Dreamcast a raczej jego pozostałe sztuki które zostały na świecie.

2003

Nintendo: W tym roku, Nintendo wydało w Polsce Game Boy Advance SP a jego premiera była zbliżona do premiery Europejskiej.

Nokia: W październiku 2003 roku, Nokia wydała N-Gage.

Kolejne lata i podsumowanie

Dalsze lata nie wymagają przedstawiania, ponieważ informację są już o wiele lepiej archiwizowane a większość konsol poza drobnymi wyjątkami jak Xbox, wychodziła w naszym kraju w dość podobnym czasie co w reszcie Europy.

Przypisy

• https://strefapsx.pl/ceny-konsol-w-polsce-w-latach-1996-2006/
• Wiele innych artykułów z Gry Komputerowe, Gambler, Top Secret, Secret Service, Neo, Neo Plus i innych.